रेडिओ ची माहिती रेदिओ दिवस विशेष माहिती tv चा शोधामुळे परिणाम शहरांमध्ये रेडिओ श्रोत्यांची संख्या कमी झाली FM मुले रेडिओच्या आगमनानंतर आता शहरांमध्येही रेडिओ श्रोते वाढू लागले आहेत.
आकाशवाणी म्हणजे भारतीय संस्कृतीत आणि प्राचीन भारतीय साहित्यात “देव आकाशातून बोलतात ते शब्द किंवा वाक्य” म्हणजेच देववाणी.
सर्वप्रथम जेव्हा रेडिओ प्रसारणाचे युग आले तेव्हा 1936 मध्ये एम.व्ही.गोपालस्वामी यांनी सर्वप्रथम आकाशवाणीवरून मिळणाऱ्या आवाजासाठी ‘आकाशवाणी’ हा शब्दप्रयोग केला
रेडिओचा शोध 1880 मध्ये, गुग्लिएल्मो मार्कोनी यांनी रेडिओचा शोध लावला( हे उपकरण बनवण्यात दोन शास्त्रज्ञांनी मदत रेजिनाल्ड फेसेंडेन आणि विल्यम ड्युबिलियर )
भारतात आकाशवाणी ची सुरुवात झाली 1936 मध्ये, अधिकृत ‘इम्पीरियल रेडिओ ऑफ इंडिया’ भारतात सुरू झाला . नंतर नाव बद्दल स्वातंत्र्यानंतर ऑल इंडिया रेडिओ झाला.
भारतातील पहिले आकाशवाणी केंद्र सुरू झाले स्वातंत्र्यापूर्वी भारतातील पहिले रेडिओ प्रसारण 23 जुलै 1927 रोजी मुंबईत सुरू झाले.
ऑल इंडिया रेडिओ बद्दल
आकाशवाणी किती भाषांमध्ये प्रसार करते
ऑल इंडिया रेडिओच्या होम सर्व्हिसेसमध्ये 24 भाषा आणि 146 बोलींचा समावेश आहे. ऑल इंडिया रेडिओच्या सेवांचे चार स्तर आहेत:- राष्ट्रीय, प्रादेशिक, स्थानिक आणि विदेशी सेवा.
ऑल इंडिया रेडिओचा मूळ मंत्र काय आहे?
शिक्षण, एकाग्रता आणि ज्ञानासाठी गायत्री मंत्र सर्वोत्तम मानला जातो. शास्त्रानुसार गायत्री मंत्र विश्वाच्या निर्मात्याला आकाशवाणीतून प्राप्त झाला होता. गायत्री मंत्र हा सर्व मंत्रांपैकी सर्वात शक्तिशाली मानला जातो.10-सप्टेंबर-2020
आज ऑल इंडिया रेडिओकडून २४ तासांत किती बातम्यांचे बुलेटिन प्रसारित करतात
ऑल इंडिया रेडिओमध्ये एकूण पाच वेगवेगळ्या शाखा आहेत जे प्रोग्रामिंग, अभियांत्रिकी, प्रशासन, वित्त आणि बातम्या यासारख्या विशिष्ट क्रियाकलापांसाठी जबाबदार आहेत. वृत्तसेवा विभाग चोवीस तास काम करतो आणि देशांतर्गत आणि परदेशी सेवांमध्ये 500 हून अधिक बातम्या बुलेटिन प्रसारित करतो.
भारतात रेडिओ वाहिन्या किती आहेत?
भारतात किती रेडिओ स्टेशन आहेत? सध्या 231 रेडिओ स्टेशन आहेत. यापैकी प्रत्येक रेडिओ स्टेशन ऑल इंडिया रेडिओचे अधीनस्थ कार्यालय म्हणून काम करते.
ऑल इंडिया रेडिओ प्रसारण होतो
ऑल इंडिया रेडिओ त्याच्या प्राथमिक चॅनेलसह जाहिरात प्रसारण सेवा विविध भारती, एफएम चॅनल आणि परदेशी प्रसारण वाहिनी देखील चालवते.
रेडिओ प्रसारणाचे प्रकार कोणते आहेत
AM रेडिओ काही देशांमध्ये लाँग-वेव्ह बँड वापरतो. ,
डिजिटल रेडिओ सिस्टमसाठी जगभरात चार मानके अस्तित्वात आहेत
१) IBOC (इन-बँड ऑन-चॅनेल)
२)DAB (डिजिटल ऑडिओ ब्रॉडकास्टिंग)
३) ISDB-TSB (इंटिग्रेटेड सर्व्हिसेस डिजिटल ब्रॉडकास्टिंग-टेरेस्ट्रियल साउंड ब्रॉडकास्टिंग)
४) DRM (डिजिटल रेडिओ मंडियल).
भारतातील किती टक्के लोकसंखेपर्यत ऑल इंडिया रेडिओचा पोचला आहे
आज ऑल इंडिया रेडिओचे २२३ रेडिओ स्टेशन आहेत आणि ते ९९.१% भारतीयांपर्यंतपोचले आहे 1947 मध्ये ऑल इंडिया रेडिओची सहा रेडिओ स्टेशन्स होती आणि लोकसंख्येच्या केवळ 11 टक्के लोकांपर्यंत त्यांची पोहोच होती
जागतिक रेडिओ दिवस
१३ फेब्रवारी विशेष दिवस आहे जो जगभर साजरा केला जातो जेणेकरून रेदिओ चा महत्व लोकां पर्यंत पोचावे लोकने त्याचा फायदा जाणून घ्यावे यासाठी सतत प्रयत्न चालू असतात आणि भविष्यात सुद्धा चालूच असेल चला तर १३ फुब्रीवारी बद्दल माहिती मिळूया
१३ फेब्रुवारी रेदिओ दिवस उद्देश
- खास उद्देश जगभरातील तरुणांना रेडिओची गरज आणि महत्त्वाची जाणीव करून देणे हा आहे.
- रेडिओचे महत्त्व वाढवण्यासाठी लोकांमध्ये आणि प्रसारमाध्यमांमध्ये जागृती करणे हा आहे.
- हे रेडिओद्वारे माहितीची स्थापना आणि प्रसार करण्यासाठी, नेटवर्किंग वाढविण्यासाठी आणि प्रसारकांमध्ये एक प्रकारचे आंतरराष्ट्रीय सहयोग प्रदान करण्यासाठी निर्णय घेणाऱ्यांना प्रोत्साहित करते.
जागतिक १३ फेब्रुवारी रेदिओ दिवस 2022 ची थीम
evolution -the word is always changing (‘उत्क्रांती – जग नेहमीच बदलत आहे’). म्हणजे रेडिओची लवचिकता आणि स्थिरता दर्शवते.
जागतिक १३ फेब्रुवारी रेदिओ दिवस महत्व
- रेडिओ हे जनसंवादाचे एकमेव माध्यम आहे
- आतापर्यंत असंख्य लोकांपर्यंत संदेश पोहोचवले गेले आहेत. विशेषत :खेडे, शहरे आणि अशा ठिकाणी राहणाऱ्या लोकांपर्यंत, जिथे संपर्काचे दुसरे कोणतेही माध्यम सहज पोहोचत नाही. आजही या ठिकाणी रेडिओ हे संवादाचे मुख्य माध्यम आहे.
- पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी रेडिओलाही नवी दिशा दिली आहे. ते रेडिओवर ‘मन की बात’ म्हणतात, जे ऐकण्यासाठी लाखो लोक रेडिओ वापरतात
युनेस्कोने प्रथमच 13 फेब्रुवारी 2012 हा जागतिक रेडिओ दिवस म्हणून साजरा केलात्यामुळे शिक्षणाचा प्रसार, अभिव्यक्ती स्वातंत्र्य आणि सार्वजनिक वादविवादात रेडिओची भूमिका अधोरेखित केली.
युनायटेड नेशन्स रेडिओचा वर्धापन दिन 13 फेब्रुवारीला आहे.
जागतिक १३ फेब्रुवारी रेदिओ दिवस इतिहास
1946 मध्ये या दिवशी याची सुरुवात झाली. संयुक्त राष्ट्र महासभेच्या 67 व्या अधिवेशनात 13 फेब्रुवारी हा ‘जागतिक रेडिओ दिवस’ म्हणून घोषित करण्याचा ठराव स्वीकारण्यात आला आणि तेवापासून दरवर्षी 13 फेब्रुवारीला जागतिक रेडिओ दिवस साजरा करण्यात आला.
FM
Fum कधी सुरू झाला?
चेन्नई येथे 23 जुलै 1977 रोजी एफएम प्रसारण सुरू झाले आणि 1990 च्या दशकात त्याचा विस्तार झाला. विविध भारती ही ऑल इंडिया रेडिओची सर्वात लोकप्रिय सेवा आहे. त्याचे नाव विशेषतः “मिसेलेनियस इंडियन” मधून भाषांतरित केले आहे. 23-जुलै-2021
एफएम चॅनेल किती दूर ऐकता येतील?
ज्याची रेंज फक्त 30 मैल किंवा 50 किलोमीटर आहे. आता कमी झालेल्या रेंजमुळे एफएम रेडिओचे प्रक्षेपण कमी आवाजात सीमावासीयांपर्यंत पोहोचत आहे. लाहोर, पाकिस्तानमधील एफएम रेडिओ भारतीय सीमेवरील अनेक भागात स्पष्टपणे ऐकू येतो.
विविध भारती चायनल 9870 kHz